Akademik İfadeler Bankası Hakkında

 

Etkilenilen Teoriler

Akademik İfadeler Bankası (Academic Phrasebank), büyük ölçüde, 1980'lerde öncülüğünü John Swales'in yaptığı akademik yazıları değerlendirme yöntemine dayanmaktadır. Swales, araştırma makalesi açılışlarındaki retorik eğilimleri keşfetmek için bir tür analizi tekniği kullanırken belirli bir iletişim amacını gerçekleştiren metin parçasını 'hareket (move)' olarak tanımlamıştır (Swales, 1981, 1990). Bu retorik analiz birimi, Academic Phrasebank'ın birincil düzenleme alt kategorilerinden biri olarak kullanılmaktadır. Swales, yalnızca makale girişlerinde yaygın olarak kullanılan hareketleri belirlemekle değil, aynı zamanda her adımın iletişimsel amacını yerine getirmek için kullanılan dil türünü göstermekle de ilgilenmiştir. Bu dilin çoğu özünde deyimseldir.

Bu kaynak ayrıca dilin nasıl öğrenildiği ve üretildiğine dair psiko-dilbilimsel anlayışlardan da yararlanmaktadır. Günümüzde, kullandığımız dilin çoğunun deyimsel olduğu, önceden formüle edilmiş yapılar olarak edinildiği, depolandığı ve geri alındığı kabul edilmektedir (Bolinger, 1976; Pawley ve Syder, 1983). Bilgisayar teknolojisi, özel yazılımlar kullanarak çok büyük sözlü ve yazılı İngilizce külliyatında tekrarlayan ifade kalıplarının tanımlanmasına izin verdiğinden, bu anlayışlar 1990'larda deneysel olarak desteklenmeye başlamıştır (örneğin, Sinclair, 1991). İfade Bankası, akademik dilin önemli bir deyimsel boyutunun olduğunun farkındadır ve bunun örneklerini açıklığa kavuşturmaya çalışmaktadır.

 

Cümlelerin Kaynakları

Bu kaynaktaki cümlelerin büyük çoğunluğu özgün akademik kaynaklardan alınmıştır. İfadelerin toplandığı orijinal derlem, Manchester Üniversitesi'nde tamamlanan 100 yüksek lisans tezinden oluşuyordu. Bununla birlikte, geniş bir disiplin yelpazesinden alınan akademik makalelerdeki ifadeler de dahil edilmiştir ve dahil edilmeye devam etmektedir. Çoğu durumda, ifadeler basitleştirmiş ve gerektiğinde özel akademik içeriklerinden "arındırılmıştır". Örnekleme amacıyla içerik kelimelerinin dahil edildiği yerlerde, bunlar orijinal kelimelerin muadilleridir. İfade Bankası’na dahil edilmek üzere bir cümle seçerken aşağıdaki sorular sorulmaktadır:

 

·         akademik metinde yararlı bir iletişimsel amaca hizmet etmekte midir?

·         eşdizimli ve/veya kalıplaşmış öğeler içermekte midir?

·         içerikteki sözcükler (isimler, fiiller, sıfatlar) doğası gereği jenerik midir?

·         kombinasyonlar anadili İngilizce olan birini kulağına doğal gelmekte midir?

 

Akademik metin hazırlarken cümleleri yeniden kullanmak ne zaman kabul edilebilir bir durumdur?

Yakın zamanda yapılan bir çalışmada (Davis ve Morley, 2015), iki İngiliz üniversitesinden 45 akademisyene, başkalarına ait ifadeleri yeniden kullanmanın akademik yazarlar için uygun bir faaliyet olup olmadığını ve eğer öyleyse, ne tür ifadelerin yeniden kullanılabileceğini belirlemek için anket yapılmıştır. Anketten ve daha sonra yapılan derinlemesine görüşmelerden, kabul edilebilirlik için aşağıdaki özellikler ortaya çıkmıştır. Yeniden kullanılan bir ifade:

 

·         benzersiz veya özgün bir yapıya sahip olmamalıdır;

·         başka bir yazarın net bir bakış açısını ifade etmemelidir;

·         ifadeye bağlı olarak, uzunluğu dokuz kelimeye kadar olabilir; bunun daha ötesinde 'kabul edilebilirlik' düşer;

·         dört adede kadar genel içerik kelimesi içerebilir (belirli bir konuya bağlı olmayan isimler, fiiller veya sıfatlar).

İfade Bankası'ndaki bazı cümleler, açıklama amacıyla dahil edilmiş belirli içerik kelimeleri içermektedir. Bu kelimeler, cümleler kullanıldığında değiştirilmelidir. Örneğin, aşağıdaki ifadelerde, koyu yazılan içerik kelimeleri değiştirilmelidir:


·         X is a major public health problem, and the cause of ...

·         X is the leading cause of death in western-industrialised countries.

 

Akademik iletişimde kullanılabilen farklı disiplinlere özgü binlerce sözcük öbeği, ayrı bir sözcük öbeği kategorisini oluşturur. Bunlar, İfade Bankası'nda listelenen genel ifadelerden daha kısa olma eğilimindedir ve tipik olarak isim tamlamalarından veya bunların kombinasyonlarından oluşurlar. Bunların yeniden kullanımının kabul edilebilirliği, belirli bir akademik topluluğun üyeleri tarafından yaygın olarak kullanılma ve anlaşılma derecelerine göre belirlenir.

 

Gelecekteki Çalışmalar

Web sitesi içeriğinin geliştirilme süreci devam etmektedir. Ayrıca, deneyimli ve az deneyimli yazarların Akademik İfade Bankası'ndan nasıl yararlandıkları konusunda araştırmalar yürütülmektedir. Başka bir proje, İngilizce öğretmenlerinin akademik amaçlı olarak bu kaynağı nasıl kullandıkları hakkında daha fazla bilgi edinmeyi amaçlamaktadır.